Mae rhai budd-daliadau a chredydau treth y gallech fod yn eu derbyn nawr yn cael eu disodli gan Gredyd Cynhwysol. Mae beth mae hyn yn ei olygu i chi yn ddibynnol ar sut a phryd ydych chi’n symud o fudd-daliadau presennol. Mae’r dudalen yma’n dweud wrthych y gwahanol ffyrdd i chi newid i Gredyd Cynhwysol ac effaith bosibl hyn ar eich taliadau.
Er mwyn cael gwybod rhagor am y ffordd y mae Credyd Cynhwysol yn gweithio a sut i’w hawlio darllenwch ein canllaw Egluro Credyd Cynhwysol.
Pa fudd-daliadau a effeithir gan Gredyd Cynhwysol?
Mae Credyd Cynhwysol yn disodli’r budd-daliadau hyn:
- Credyd Treth Gwaith
- Credyd Treth Plant
- Lwfans Ceisio Gwaith yn seiliedig ar incwm
- Cymhorthdal Incwm
- Lwfans Cyflogaeth a Chymorth yn gysylltiedig ag incwm
- Budd-dal Tai.
Mae’r Adran Gwaith a Phensiynau (DWP) yn eu galw’n fudd-daliadau etifeddol.
Ni all y mwyafrif o bobl wneud cais newydd am fudd-daliadau etifeddol mwyach.
Os ydych chi’n hawlio budd-daliadau etifeddol ar hyn o bryd, mae sut a phryd rydych chi’n symud i Gredyd Cynhwysol yn dibynnu ar:
- mae’n rhaid i chi wneud cais newydd oherwydd newid mewn amgylchiadau
- does dim byd yn newid ac mae’r DWP yn gofyn i chi ddechrau gwneud cais am Gredyd Cynhwysol.
Symud i Gredyd Cynhwysol oherwydd newid mewn amgylchiadau
?
Sut i wneud Cais
Os ydych yn gwneud cais am Gredyd Cynhwysol am y tro cyntaf, mae gan Cyngor ar Bopeth wasanaeth penodol i’ch helpu chi. Ffoniwch 0800 144 8444 neu 0800 024 1220 yng Nghymru.
I gael rhagor o wybodaeth ac i ddod o hyd i’ch Canolfan Cyngor Ar Bopeth
Yn yr Alban, ffoniwch 0800 023 2581, trwy sgwrs ar y we neu cysylltwch â’ch canolfan leol yn uniongyrchol yn ystod eu horiau busnes arferol.
Os bydd rhai pethau’n newid yn eich bywyd, efallai y gofynnir i chi wneud cais newydd am Gredyd Cynhwysol. Gallai hyn fod yn rhywbeth fel newid mewn:
- statws cyflogaeth, fel dechrau swydd newydd, neu gynyddu neu leihau eich oriau
- amgylchiadau teuluol, fel babi newydd, plentyn yn dechrau’r ysgol neu bartner yn symud i mewn neu allan
- cartref, fel symud i ardal awdurdod lleol newydd.
Efallai y bydd eich amgylchiadau hefyd yn newid os byddwch yn dechrau neu’n stopio:
- bod yn ofalwr
- cais yn seiliedig ar anabledd.
Efallai y gofynnir i chi hefyd gwneud cais am Gredyd Cynhwysol os yw’ch incwm wedi lleihau oherwydd yr achosion o coronafeirws, neu os na allwch weithio oherwydd eich bod yn sâl, yn hunan-ynysu neu’n cysgodi o ganlyniad i coronafeirws ac nad ydych yn gymwys i gael Tâl Salwch Statudol.
Pan fyddwch yn gwneud cais am Gredyd Cynhwysol, bydd eich budd-daliadau presennol yn dod i ben. Fodd bynnag, os ydych yn cael Budd-dal Tai bydd yn cael ei dalu am bythefnos yn ychwanegol pan fyddwch yn hawlio i osgoi’r risg o ôl-daliadau rhent tra’n aros am eich taliad cyntaf.
Mae’n bwysig deall y gallech chi gael naill ai mwy neu lai o arian nag yr ydych chi’n ei wneud nawr wrth symud o fudd-daliadau etifeddol i Gredydau Cynhwysol. Am y rheswm hwn, mae’n well gwirio ymlaen llaw sut yr effeithir ar eich incwm. Mewn rhai amgylchiadau gallai gohirio’ch cais am Gredyd Cynhwysol wneud synnwyr.
Os ydych chi’n cael budd-daliadau presennol ac nad yw’ch amgylchiadau’n newid
Os ydych chi’n hawlio’r budd-daliadau sy’n cael eu disodli gan y Credyd Cynhwysol ar hyn o bryd, bydd yr Adran Gwaith a Phensiynau (DWP) yn gofyn i chi ar ryw bwynt i wneud cais am Gredyd Cynhwysol.
Ar hyn o bryd, nid yw’r DWP yn bwriadu dechrau symud pobl i Gredyd Cynhwysol tan Dachwedd 2020 ar y cynharaf.
Oni bai bod yna newid yn eich amgylchiadau, does dim angen i chi wneud dim nes bydd y DWP yn cysylltu â chi. Ar hyn o bryd mae’n disgwyl i bob cartref sy’n hawlio budd-daliadau etifeddol a chredydau treth fod wedi symud drosodd i Gredyd Cynhwysol erbyn Medi 2024.
Symud i Gredyd Cynhwysol o Gredyd Treth Plant
?
Byw yng Ngogledd Iwerddon neu’r Alban?
Yng Ngogledd Iwerddon, mae Credyd Cynhwysol yn gweithio’n wahanol. Dysgwch fwy ar wefan nidirect.
Yn yr Alban, efallai y byddwch yn cael cynnig rhai dewisiadau o ran sut y telir eich Credyd Cynhwysol. Darllenwch ein canllaw ar Gredyd Cynhwysol yn yr Alban.
Os oes newid arwyddocaol yn eich amgylchiadau, fe ofynnir i chi symud o Gredyd Treth Plant i Gredyd Cynhwysol
Efallai y bydd hyn yn digwydd os ydych chi:
- yn dechrau gwaith
- yn cael plentyn
- yn symud i mewn gyda’ch partner
Gallech gael mwy neu lai o arian ar Gredyd Cynhwysol nag ydych chi’n ei gael ar hyn o bryd mewn Credyd Treth Plant a budd-daliadau eraill.
Os oes gennych chi un neu ddau o blant, gallwch hawlio ar gyfer plant hyd nes y byddant yn cyrraedd 19 (neu 20 o dan rai amgylchiadau) os ydynt mewn addysg neu hyfforddiant cymeradwy llawn amser, ond nid yn y brifysgol.
Os ganwyd eich plant i gyd cyn 6 Ebrill 2017, byddwch yn gallu hawlio ar gyfer pob un.
Os ganwyd un neu ragor o’ch plant ar neu ar ôl 6 Ebrill 2017, dim ond ar gyfer y ddau gyntaf fyddwch chi’n gallu hawlio oni bai eich bod wedi cael genedigaeth luosog neu wedi mabwysiadu.
Ni fydd y premiwm plentyn cyntaf bellach yn cael ei dalu dan Gredyd Cynhwysol.
Bydd eich taliad Credyd Cynhwysol misol yn cynnwys yr elfennau ac ychwanegiadau canlynol a fydd yn disodli’r cymorth a gewch ar hyn o bryd trwy gredydau treth.
-
Elfen plentyn – yn helpu gyda chostau magu plentyn.
-
Ychwanegiad plentyn anabl – yn helpu gyda chostau ychwanegol magu plentyn anabl a bydd yn cael ei dalu ar naill ai gyfradd is neu uwch gan ddibynnu ar anghenion eich plentyn.
-
Elfen gofal plant – yn caniatáu i chi hawlio hyd at 85% o’ch costau gofal plant cofrestredig misol hyd at derfyn sydd wedi ei gapio ar £646 i un plentyn a £1,108 i ddau neu fwy o blant tra byddwch yn gweithio.
Dan Gredyd Cynhwysol bydd rheolau gwahanol am yr hyn sy’n rhaid i chi ei wneud yn gyfnewid am dderbyn eich taliad.
| Oedran y plentyn |
Beth sy’n rhaid i chi ei wneud yn gyfnewid am dderbyn taliad Credyd Cynhwysol |
| Dan 1 |
Ni fydd gofyn i chi weithio am eich Credyd Cynhwysol |
| Rhwng 1 a 2 |
Gofynnir i chi fynd i gyfweliadau gyda anogwr gwaith i drafod cynlluniau ar gyfer i symud i waith yn y dyfodol |
| Rhwng 3 a 4 |
Disgwylir i chi weithio hyd at 16 awr yr wythnos (neu wario 16 awr yn chwilio am waith) gallai hyn gynnwys hyfforddiant a chyfweliadau sy’n canolbwyntio ar waith. |
| Rhwng 5 a 12 |
Disgwylir i chi chwilio am waith sy’n cyd-fynd â’ch dyletswyddau – er enghraifft, yn ystod oriau ysgol |
| 13 oed a hŷn |
Fel arfer disgwylir i chi chwilio am waith amser llawn |
Symud i Gredyd Cynhwysol o Gredyd Treth Gwaith
Os oes gennych chi newid mewn amgylchiadau efallai y gofynnir i chi newid i Gredyd Cynhwysol o Gredyd Treth Gwaith os ydych:
- yn dechrau gweithio llai nag 16 awr yr wythnos
- ar Gredyd Treth Gwaith ac yn mynd yn sâl.
- yn cael plentyn
- dechrau rhentu eiddo, yn sicr os yw mewn ardal awdurdod lleol newydd.
Gallai swm y Credyd Cynhwysol a delir i chi fod yn fwy neu’n llai na’r budd-daliadau a gewch nawr.
Bydd eich taliad Credyd Cynhwysol hefyd yn addasu o fis i fis os bydd y swm rydych chi’n ei ennill yn cynyddu neu’n gostwng.
Dylai hyn ei gwneud hi’n haws i chi dderbyn gwaith am gyfnod byr neu gymryd rhagor o oriau.
Os byddwch yn ennill llai yn ystod un mis dylai eich Credyd Cynhwysol godi i gau’r bwlch yn eich enillion.
Hefyd, nid oes cyfyngiad ar y nifer o oriau y mae’n rhaid i chi eu gweithio fel y mae gyda’r Credyd Treth Gwaith.
Os nad yw’ch oriau gwaith yr un peth o fis i fis, gall olygu y bydd angen i chi gyllidebu’n fwy gofalus nawr.
Er mwyn i’r Adran Gwaith a Phensiynau allu cyfrifo faint o Gredyd Cynhwysol y dylech ei gael, bydd arnynt angen gwybod faint yr ydych wedi ei ennill yn ystod y mis diwethaf.
Bydd angen i chi neu eich cyflogwr ddweud wrth yr Adran Gwaith a Phensiynau faint yr ydych wedi ei ennill fel na fyddwch yn cael gormod na rhy ychydig o Gredyd Cynhwysol.
| Eich amgylchiadau |
Beth sy’n rhaid i chi ei wneud yn gyfnewid am dderbyn taliad Credyd Cynhwysol |
| Rydych chi’n gweithio’n llawn amser |
Os nad ydych yn ennill o leiaf yr hyn sy’n cyfateb i 35 awr ar yr isafswm cyflog yr awr bydd disgwyl i chi chwilio am waith â chyflog gwell (yn dibynnu ar eich gallu i weithio ac unrhyw ymrwymiadau gofalu sydd gennych) |
| Rydych chi’n gweithio’n rhan-amser |
Fel rheol bydd disgwyl i chi chwilio am fwy o waith nes eich bod yn ennill o leiaf yr hyn sy’n cyfateb i 35 awr ar yr isafswm cyflog yr awr bob wythnos (yn dibynnu ar eich gallu i weithio ac unrhyw ymrwymiadau gofalu sydd gennych) |
| Rydych chi’n hunangyflogedig * |
Mae’n debyg y bydd eich taliadau’n cael eu cyfrif fel petaech chi’n ennill o leiaf yr hyn sy’n cyfateb i 35 awr ar yr isafswm cyflog yr awr bob wythnos (yn dibynnu ar eich gallu i weithio ac unrhyw ymrwymiadau gofalu sydd gennych) |
* Mae’r llawr incwm lleiaf wedi’i ddiddymu dros dro yn ystod yr achosion o coronafeirws.
Cofnodi eich enillion os ydych yn gyflogedig
Efallai bydd eich cyflogwr yn gallu rhoi adroddiad am eich enillion yn awtomatig trwy system Wybodaeth Fyw’r llywodraeth (RTI).
Bydd raid i chi gael gwybod a oes gan eich cyflogwr fynediad i’r system RTI.
Os oes gan eich cyflogwr fynediad i’r system RTI
Gofynnwch am rif cynllun PAYE eich cyflogwr a dweud wrth eich hyfforddwr gwaith neu ffoniwch linell gymorth Credyd Cynhwysol.
Os oes gennych fwy nag un cyflogwr, bydd angen i chi gael rhif PAYE ar gyfer pob swydd.
Ar ôl i’ch rhif cynllun PAYE gael ei gofnodi ar eich hawliad, dylai gwybodaeth am eich enillion gael ei hanfon yn awtomatig yn fisol i’r Adran Gwaith a Phensiynau ac ni fydd yn rhaid i chi anfon manylion.
Os nad oes gan eich cyflogwr fynediad i’r system RTI
?
Beth yw fy nghyfnod asesu?
Telir Credyd Cynhwysol fel ôl-ddyled. Cyfrifir taliad pob mis trwy edrych faint yr ydych wedi ei ennill yn y mis blaenorol. Gelwir hyn yn gyfnod asesu. Dyddiad dechrau eich cyfnod asesu fydd y dyddiad o’r mis pan wnaeth eich cais ddechrau.
Bydd raid i chi roi adroddiad faint yr ydych wedi ei ennill yn fisol erbyn diwrnod olaf y cyfnod asesu i’ch hyfforddwr gwaith neu’r llinell gymorth Credyd Cynhwysol.
- eich cyfeirnod PAYE.
- eich cyflog trethadwy gros
- enw eich cyflogwr
- y dyddiad y talwyd i chi
- faint o dreth a dalwyd gennych
- faint o Yswiriant Gwladol a dalwyd gennych
- manylion unrhyw gyfraniadau i gynllun pensiwn (ac a ydynt yn cael eu talu o’ch cyflog gros neu net neu i bensiwn personol).
Bydd raid i chi roi adroddiad am unrhyw enillion na fydd eich cyflogwr yn gwybod amdanynt.
Gallwch gael rhagor o wybodaeth am hawlio Credyd Cynhwysol a chofnodi eich enillion ar y
wefan ’Entitled to’
Cofnodi eich enillion os ydych yn hunangyflogedig
?
Coronafeirws
Os ydych yn cael grant cymorth incwm hunangyflogaeth, bydd angen rhoi gwybod am hwn fel incwm pan fydd yn cael ei dalu.
Yn hanesyddol, cyfrifwyd taliadau Credyd Cynhwysol ar gyfer yr hunangyflogedig yn seiliedig ar lefel incwm dybiedig o’r enw ‘y llawr incwm lleiaf’ yn hytrach na’ch enillion gwirioneddol.
Fodd bynnag, fel mesur dros dro i bawb yn ystod yr achosion o coronafeirws, bydd swm y Credyd Cynhwysol y byddwch yn ei dderbyn yn seiliedig ar yr incwm gwirioneddol rydych chi’n ei ennill bob wythnos.
Rydych chi’n rhoi gwybod am hyn trwy’ch cyfrif ar-lein ac mae wedi’i gynnwys ochr yn ochr â phopeth arall wrth gyfrifo’ch taliad Credyd Cynhwysol cyffredinol.
Gall y llawr incwm lleiaf ddychwelyd yn y dyfodol. Esbonnir yn fanylach yn ein canllaw cysylltiedig isod.
Symud i Gredyd Cynhwysol o Gymhorthdal Incwm
Os byddwch yn symud o Gymhorthdal Incwm i Gredyd Cynhwysol ni fyddwch yn cael eich cyfyngu i weithio uchafswm o 16 awr yr wythnos felly, efallai, y byddwch yn gallu cynyddu eich oriau gwaith a dal i gael Credyd Cynhwysol.
Os oes gennych blant a’ch bod yn symud i Gredyd Cynhwysol disgwylir i chi drafod eich cynlluniau at y dyfodol pan fydd eich plentyn ieuengaf wedi cyrraedd ei flwydd oed, a pharatoi i weithio pan fydd yn dair oed, gyda chymorth gan y Ganolfan Byd Gwaith.
Os bydd eich amgylchiadau yn newid
Efallai y gofynnir i chi symud o Gymhorthdal Incwm i Gredyd Cynhwysol os byddwch:
- yn stopio addysg amser llawn
- yn dechrau rhentu eiddo newydd, yn sicr os byddwch yn symud i ardal awdurdod lleol newydd
- yn stopio bod yn ofalwr
- yn rhiant sengl ac mae’r plentyn ieuengaf yn troi’n bump oed
- yn dechrau gweithio digon o oriau i fodloni amodau Credyd Treth Gwaith
Symud i Gredyd Cynhwysol o Lwfans Cyflogaeth a Chymorth ESA
Os ydych yn cael Lwfans Cyflogaeth a Chymorth (ESA) ar hyn o bryd darllenwch ein canllaw Credyd Cynhwysol i bobl wael ac anabl.
Symud i Gredyd Cynhwysol o Fudd-dal Tai
?
A wyddech chi?
Os ydych yn symud o Fudd-dal Tai i Gredyd Cynhwysol, byddwch yn parhau i gael Budd-dal Tai am bythefnos wedi i’ch hawliad Credyd Cynhwysol gychwyn er mwyn lleihau’r perygl o lithro ar eich taliadau rhent.
Os bydd eich amgylchiadau yn newid
Efallai y bydd rhaid i chi symud o Fudd-dal Tai i Gredyd Cynhwysol os ydych:
- yn hawlio Credydau Treth Plant ac yn dechrau gweithio
- yn cael eich plentyn cyntaf
- yn symud cartref, yn sicr os byddwch yn symud i ardal awdurdod lleol newydd.
Gallech gael mwy neu lai mewn Credyd Cynhwysol nag yr ydych yn ei gael nawr.
Bydd eich taliad Credyd Cynhwysol misol yn cynnwys elfen costau tai a fydd yn disodli’r help yr ydych yn ei gael ar hyn o bryd trwy Fudd-dal Tai.
Taliadau rhent yng Nghymru a Lloegr
Os yw eich rhent yn cael ei dalu yn uniongyrchol i’ch landlord ar hyn o bryd, bydd hyn yn newid dan Gredyd Cynhwysol.
Bydd yr arian ar gyfer eich rhent yn cael ei dalu i chi fel rhan o’ch taliad Credyd Cynhwysol misol.
Chi fydd yn gyfrifol am ddefnyddio’r arian hwn i dalu i’ch landlord.
Fodd bynnag, os oes gennych chi anghenion cymorth sylweddol (er enghraifft, gyda chyllidebu) gallwch chi neu eich landlord ofyn am Drefniant Talu Amgen nes byddwch wedi cael trefn ar bethau.
Mae hyn yn golygu y gall eich rhent:
- gael ei dalu yn uniongyrchol i’ch landlord
- gael ei dalu yn wythnosol neu bob pythefnos.
Yng Ngogledd Iwerddon
Os ydych yn hawlio Credyd Cynhwysol yng Ngogledd Iwerddon, telir eich costau tai yn awtomatig i’ch landlord. Gallwch ddewis talu’ch landlord eich hunan.
Yn yr Alban
Bydd yn rhaid i chi dalu’ch landlord yn uniongyrchol, ond gallwch ddewis talu’ch costau tai yn uniongyrchol i’ch landlord.
Dysgwch ragor yn [Mynd i’r afael â thalu’ch rhent eich hunan.
](https://www.moneyadviceservice.org.uk/cy/articles/rheoli-eich-taliadau-rhent-ar-gredyd-cynhwysol)
Pobl ifanc a Chredyd Cynhwysol
Os ydych rhwng 18 a 21 oed, yn gyfnewid am dderbyn eich budd-dal disgwylir i chi gymryd rhan mewn Goblygiad Ieuenctid am y chwe mis cyntaf wedi i chi gyflwyno hawliad am Gredyd Cynhwysol.
Bydd hyn yn cynnwys cymorth dwys i chi fedru meithrin y sgiliau sydd eu hangen arnoch i gael gwaith.
Ar ôl chwe mis, disgwylir i chi ymgeisio am brentisiaeth neu hyfforddeiaeth, cael sgiliau’n seiliedig ar waith neu fynd ar leoliad gwaith gorfodol.
Cymorth tai i bobl ifanc
Os ydych chi rhwng 18 a 21 oed ac allan o waith bydd gennych hawl yn awtomatig i gael cymorth tai os gwnewch gais am Gredyd Cynhwysol.
Os ydych ar Gredyd Pensiwn
Os ydych chi’n gwpl a bod naill ai chi neu’ch partner yn cyrraedd oed Credyd Pensiwn, byddwch nawr angen hawlio Credyd Cynhwysol os bydd gennych chi newid mewn amgylchiadau. Efallai y bydd hyn yn golygu y byddwch yn cael llai o arian nawr.
Ymdopi yn ariannol nes cewch eich taliad Credyd Cynhwysol cyntaf
Pan fyddwch yn hawlio Credyd Cynhwysol, bydd y budd-daliadau hyn hefyd yn dod i ben cyn gynted ag y byddwch yn gwneud cais.
Yna bydd yn rhaid i chi aros hyd at bum wythnos am eich taliad Credyd Cynhwysol cyntaf.
Fodd bynnag, os ydych eisoes yn cael Budd-dal Tai byddwch yn parhau i’w dderbyn am bythefnos wedi i chi hawlio i osgoi’r risg o ôl-daliadau rhent tra byddwch yn aros am eich taliad Credyd Cynhwysol cyntaf.
Mae’n bwysig meddwl sut fyddwch chi’n ymdopi gyda’r newidiadau hyn a’r aros am eich taliad cyntaf.
Mae’n bwysig meddwl sut y byddwch chi’n ymdopi wrth aros am eich taliad Credyd Cynhwysol cyntaf, yn enwedig os yw’ch cyllidebu wedi’i osod o amgylch y dyddiadau y daw’ch hen daliadau budd-dal i’ch cyfrif banc.
Os credwch y byddwch yn cael anhawster i ymdopi gallwch wneud cais am arian ymlaen llaw y bydd angen i chi ei ad-dalu cyn pen 12 mis.
