Talu drosoch eich hun

Mae pawb yn gwybod bod symud o’ch cartref a byw yn annibynnol yn golygu cymryd cyfrifoldeb am gostau byw o ddydd i ddydd, ond beth yn union yw’r costau? Yma rydym yn cael golwg ar faint mae’n ei gostio i dalu drosoch eich hun.

• Costau byw blynyddol
• Llety
• Bwyd
• Cyfleustodau
• Rhedeg car
• Trwydded deledu
• Help gyda chostau byw

Costau byw blynyddol

(Ffynhonnell: USwitch, 2013)

Peidiwch â dychryn: Ffigyrau blynyddol aelwyd ar gyfartaledd sy’n cael eu darlunio yn y ffigyrau uchod. I’r rhan fwyaf o bobl ifanc sy’n symud i’w lle cyntaf, bydd y costau yma’n llawer llai.

Llety

Mae ar bawb angen lle diogel i fyw. Bydd faint y bydd hynny’n ei gostio yn dibynnu ar lawer iawn o bethau, fel y math o dai, ble yn y wlad y mae’r llety, a ydych yn rhentu neu’n talu morgais, ac a ydych yn rhannu’r costau. Mewn mannau lle bydd llawer o bobl am fyw, fel dinasoedd mawr, gall costau llety fod yn llawer uwch nag ychydig filltiroedd i ffwrdd. Yn eich cartref cyntaf efallai y byddwch am ystyried rhannu gydag eraill i geisio rhannu’r costau.

Bwyd

Mae’n llawer rhy hawdd prynu’r bwyd y bydd arnoch ei angen pan fyddwch ei angen, bob dydd yn aml iawn. Er y gall ymddangos yn ddrutach ar y pryd, yn aml iawn mae’n rhatach siopa unwaith yr wythnos. Felly gallwch osod cyllideb wythnosol i chi’ch hun a chadw ati.

Er bod gan yr holl archfarchnadoedd mawr gynigion a bargeinion, gwnewch yn siŵr bod arnoch wirioneddol angen y pethau y byddwch yn eu prynu cyn i chi wario mwy nag sydd raid, neu wastraffu bwyd.

Gallwch hefyd geisio prynu brand yr archfarchnad ei hun neu’r dewis rhataf bob tro a all fod yn llawer rhatach na’r enwau cyfarwydd.

Cyfleustodau

Mae cyfleustodau yn golygu nwy, trydan a dŵr. Nid yw costau eich gwasanaethau dŵr yn newid llawer o un cwmni i’r llall, ond mae prisiau nwy a thrydan, felly sicrhewch eich bod yn chwilio am y fargen orau. Mae pob cwmni nwy a thrydan yn cynnig ystod o dariff, yn yr un modd â ffonau symudol, felly treuliwch amser yn sicrhau eich bod ar y tariff gorau i chi. Mae newid cyflenwr yn hawdd a gall eich helpu i arbed llawer iawn o arian.

Rhedeg car

Gall hyn fod yn llawer mwy nag yr ydych yn ei ddisgwyl ar ôl ystyried y petrol, yr yswiriant, a’r biliau trwsio.

Trwydded deledu

Cynnydd yn ffi’r drwydded deledu – mae’n cynyddu gyda chwyddiant pob blwyddyn ar y cyntaf o Ebrill.

Mae hyn yn costio £145.50 y flwyddyn. Gallwch dalu amdano bob blwyddyn, ond os dewiswch dalu’n chwarterol, bydd hyn yn costio £5 yn ychwanegol.

Os talwch yn wythnosol neu’n fisol, rydych yn talu am drwydded y flwyddyn gyntaf mewn chwe mis.

Byddech wedyn yn talu am eich trwydded nesaf dros 12 mis, ac felly byddwch wedi talu chwe mis ymlaen llaw.

Rhaid i chi fod â Thrwydded Deledu:

• i wylio neu recordio rhaglenni teledu ar unrhyw sianel
• i lawrlwytho neu wylio rhaglenni BBC ar iPlayer

Gallai hynny fod ar unrhyw declyn, gan gynnwys teledu, cyfrifiadur bwrdd gwaith, gliniadur, ffôn symudol, tabled, consol gemau, blwch digidol neu recordiwr DVD/VHS.

Gallech wynebu erlyniad a dirwy hyd at £1,000 os cewch eich dal yn gwylio heb drwydded.

Help gyda chostau byw

Os byddwch yn ei chael hi’n anodd talu am gostau byw o ddydd i ddydd, efallai bod gennych hawl i rai budd-daliadau.